De ideale marketingmedewerker. Iemand die altijd met originele ideeën aankomt. Die ieder probleem vindingrijk en moeiteloos oplost en die flexibel tussen de inhakers door lavert om vervolgens met een overtreffend campagnevoorstel te komen. Waar vind je zo iemand? Of beter nog: hoe zorg je ervoor dat het hele team zo wordt?
Sinterklaas, kerst, de jaarwisseling: reclameland heeft zijn beste beentje voorgezet. De ene inhaker is nog beter dan de andere. Het filmpje van de Duitse supermarktketen Edeka over een eenzame opa die de kerstdagen niet alleen wil vieren, ging zelfs viral en is meer dan 4,5 miljoen keer bekeken.
Iedere marketeer droomt van een dergelijk creatief succes. Maar wist je dat creativiteit een professionele competentie is, dat je heel goed kunt trainen? Iedereen kan leren zijn creatieve vaardigheden te benutten. Creativiteit is geen regelmatige inval van genialiteit. Het is een systematisch proces - een grondige, rationele aanpak - dat met concentratie, focus en hard werken de oplossing van een oorspronkelijk probleem optimaliseert.
Willen organisaties kunnen concurreren, dan moeten zij bestaande producten blijven innoveren, nieuwe producten op de markt brengen en/of nieuwe services aanbieden aan hun klanten. Veel van deze ontwikkelingen komen voort uit de creatieve ideeën van medewerkers. Daarvoor zijn verschillende technieken:
De Britse psycholoog Edward de Bono baseert zijn model literal thinking - lateraal denken - op het anders ordenen van beschikbare informatie. Mensen zijn van nature geneigd te denken binnen vaste patronen en vast te houden aan het bekende. Een schijnbaar onmogelijke oplossing wordt daarbij al snel afgeschoten. Maar volgens De Bono leidt het bedenken van onmogelijke scenario's juist tot nieuwe inzichten. Daarbij geeft hij vier handvatten:
Herdefinieer het probleem, dan komen vanzelf mogelijke oplossingsrichtingen aan het licht. Bijvoorbeeld: 'Wij zijn niet in beeld bij onze doelgroep' wordt dan, bijvoorbeeld, 'We maken onszelf te weinig bekend als kennisleider in ons vakgebied'. Of: 'Er zijn teveel concurrenten die dezelfde markt bedienen.'
Stel vragen bij iedere, ogenschijnlijke 'normale' gebeurtenis. Waarom doe je wat je doet en wat gebeurt er als je iets weglaat?
Formuleer het doel niet te breed of te algemeen, maar hou een concrete focus. Hoe abstracter een probleem wordt geformuleerd, hoe minder inspirerend de oplossingen
Pak iets vanzelfsprekends uit het bedrijf en zag daar iets provocerends over - iets wat niet kan. Doel is om associaties te bedenken bij het provocerende onderdeel en die te gebruiken bij het oorspronkelijke begrip.
Neem een woordenboek ter hand en kies een willekeurig woord. Bedenk daar zoveel mogelijk associaties bij en schrijf die op. Leg vervolgens de opgeschreven associaties naast het oorspronkelijke idee of de oorspronkelijke vraagstelling en associeer deze twee.
Breng verschillende elementen en niet-relevant lijkende elementen samen in de Synectics-groepstechniek. Iedere deelnemer formuleert bij een bepaald probleem of vraagstelling een 'springplank' door de zin 'Ik zou willen dat ...' aan te vullen. Inventariseer alle springplanken en selecteer er een paar; om vervolgens aan de slag te gaan met ideeën voor de realisering van de wens. Noem drie positieve punten en één belangrijk negatief punt per idee. Het negatieve punt wordt wederom met een springplank behandeld. Op deze manier wordt draagkracht gecreëerd voor de uiteindelijke oplossing, vallen onhaalbare ideeën af en rest er een verfijnd concept.
Tony Buzans denktechniek mindmapping focust zich op het onderscheid tussen bijzaken en hoofdzaken, zonder onderlinge verbondenheid te schuwen. Schrijf het idee, begrip of probleem (de hoofdzaak) in het midden van een groot papier en schrijf rondom steekwoorden (bijzaken). Zo ontstaat een reeks aan ideeën die aan elkaar verbonden kunnen worden.
Bovenstaande technieken zijn maar een greep uit het aantal denktechnieken dat creativiteit moet bevorderen. Maar, laten we eerlijk zijn: er is ook veel gelegen aan het individu zelf. Maak daarom de vier methodes van leren.nl tot gewoonte en dwing creativiteit af:
Hoe vaak heb je een briljant idee, dat je later weer vergeet? Juist. Te vaak. Hoe creatieve mensen zich van de rest onderscheiden? Simpel: ze geven aandacht aan de ideeën die bij ze opkomen en onthouden deze. Houd daarom altijd pen en papier bij de hand of maak een notitie in je mobiel zodra een idee te binnen schiet.
Breng jezelf figuurlijkerwijs in een moeilijke situatie en ga de uitdaging aan om deze op te lossen. Zo zet je je brein onder druk en zoek je onbewust naar oplossingen die in andere situaties werkten. Denk bijvoorbeeld na over iets schijnbaar onmogelijks als de realisatie van wereldvrede. Hoe kun je dit bereiken? Dergelijke uitdagingen stimuleren je hersens en versnellen de stroom aan nieuwe ideeën.
Als gezegd, is creativiteit slechts een systematisch proces dat de oplossing van een oorspronkelijk probleem optimaliseert. Het ontstaat doordat kennis en vaardigheden in nieuwe situaties toegepast worden. Maar die kennis en vaardigheden zijn dan wel een vereiste. Hoe meer je weet, hoe meer je kunt; des te creatiever zul je zijn. Kies dan niet per se voor een boek of cursus over een onderwerp waar je al weet van hebt, maar gooi het roer om en maak je een nieuw onderwerp eigen.
Bevorder je creativiteit door verandering en verschillende prikkels. De mens is van nature een gewoontedier. Rijd daarom eens via een andere route naar je werk, pak de fiets in plaats van de auto of zet wat grappig speelgoed op je bureau. Verander je radiostation, kleed je geheel anders of lees verschillende kranten. Op die manier krijg je gevarieerde prikkels die je brein stimuleren in creativiteit.
Ben je benieuwd hoe je bovenstaande technieken toe kunt passen in je blogs? Collega Nicole schreef al eens een blog over creatief bloggen en manieren om je blog extra leuk te maken. De genoemde methoden zijn ook uitermate geschikt om met je hele marketingteam na te denken over de nieuwe invulling van je contentkalender, een verandering in je huidige inbound marketingstrategie of aanpassingen in je middelen voor leadgeneratie.